Kişinin yaşamında aldığı en önemli kararlardan biri de konut sahibi olma kararıdır.Böyle önemli bir karar verdiğinizde hukuki açıdan nelere dikkat edeceğinizi biliyor musunuz?
Örneğin “Almaya karar verdiğiniz konutun tapusu var mı?, Aidatı ne kadar? Biriken emlak vergisi borcu mevcut mudur? İmar durumu nedir?” gibi hususlar. İleride ciddi sorunlarla karşılaşmamak için, bu hususları bilmekte yarar vardır.
1-) Ev alırken tapu sicili iyice araştırılmalıdır !
Ev alırken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan birisi de tapu sicilinin kontrol edilmesidir.Tapu sicil müdürlüklerinden evin yahut evin üzerine inşa olduğu arsanın tapu kaydı kontrol edilebilir.
Tapu sicili ilgisini ispat eden herkese açık olan bir sicildir ; dolayısıyla herkes tapu sicilinden bu araştırmayı yapabilecektir.
Tapu sicilindeki arsa üzerinde üçüncü bir kimsenin ayni hakkı veya sınırlı bir ayni hakkı mevcutsa bu gibi durumlar evin inşaatının başlamasına veya bitirilmesinde sorun çıkartabilir.
Tapu sicili herkese açık olduğundan örneğin üzerinde ipotek olan bir evin satın alınmış olması durumunda evi alan kişinin bu durumu bildiği kabul edilir.Bu da tapu sicili araştırmasının ne denli önemli olduğunu gösterir.
Satın alınacak evde bir kiracı oturuyorsa kira sözleşmesi incelenmeli ve kira kontratının tapuya şerh edilip edilmediğine bakılmalıdır.
Satın alınmak istenen ev tapu sicilinde aile konutu olarak gözüküyorsa ,aile konutu eşin rızası olmadan satılamayacağından buna da dikkat edilmelidir.Zira eş tasarrufun iptali talebinde bulunabilir.
Proje daha inşaat aşamasındaysa kat irtifakı alınıp alınmadığı yine tapu sicilinden kontrol edilmelidir.
2-) Belediye ve diğer kamu kuruluşlarındaki evraklar da incelenmelidir !
Yapı ruhsatı ,ev projelerinin yetkili merciilerce incelendiğinin ve tasdik edildiğini belirten evraktır.Ev almadan önce yapı ruhsatının incelenmesi ileride bina hakkında sorun yaşamamanız açısından önem arz etmektedir.
Satın alınmak istenen evin onaylı mimari projesi ile tamamlanmış inşaatin birbirine uygun olup olmadığı da kontrol edilmesi gereken hususlardandır.
Belediyeden gayrimenkule ilişkin bir yıkım kararı ,zapt ya da herhangi bir tutanak olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Yapı Kullanma İzin Belgesinin olup olmadığı araştırılmalıdır.Bu belge evin yürürlükteki kanunlara uygun olarak yapılıp yapılmadığını gösteren belgedir.Eğer satın alınacak evin yapı kullanma izin belgesi varsa bu durumda kat mülkiyetinin olup olmadığına bakılmalıdır.
Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yapılacak ise bu sözleşme noterde resmi şekilde yapılmalıdır,aksi taktirde geçersiz sayılır.Henüz inşaat halinde olan bir ev satın alınacak ise yapılacak sözleşme taşımaz satış vaadi sözleşmesi olacaktır.
3-) Satın alınacak olan evin vergi,harç,fatura vb. yükümlülükleri varsa bunlara dikkat edilmelidir.
Günlük hayatta sıklıkla karşılaşılan problemlerden birisi de satın alınan evin geçmişten kalan elektrik,su,doğal gaz vb. fatura yükümlülüklerinin bulunmasıdır.Aksi taktirde geçmişten kalan borçlar üstünüze kalabilir.
İleride vergi cezasıyla karşılaşmamak için belediyeden emlak vergisi değeri öğrenilmelidir.Bu yolla evin piyasa değeri hakkında da fikir sahibi olunabilir.
Ev alacak kişiler belirli harçlar ve vergileri vermekle yükümlüdürler.Bu harçların miktarları ve neler olduğu araştırılıp bilgi sahibi olunmalıdır.Bu vergiler bazen satış fiyatının içindedir bazen değildir ; konu aydınlatıldıktan sonra satıl alma noktasında karar verilmelidir.
4-) Satıcının kimliğini ev almadan önce mutlaka araştırın !
Evin satımı konusunda size evi satan kişi ile tapuda malik olarak görünen kişi farklı ise sorun yaşayabilirsiniz.Tapu sicili herkese açık olduğundan dolayı daha sonra ileri sürülecek iyi niyet iddiası hükümsüz kalacaktır ; tapu sicilde malik olarak görünen kişide kalacaktır.Dolayısıyla satıcının kimliği bu noktada önem arz etmektedir.